Tâm lý trì hoãn luôn là một vấn đề khiến nhiều người cảm thấy căng thẳng và lo lắng. Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao mình cứ trì hoãn dù biết rằng công việc sẽ bị ảnh hưởng? Tại sao đôi khi bạn lại cảm thấy khó khăn khi bắt tay vào những nhiệm vụ quan trọng? Trong bài viết này, Fidovn.com sẽ cùng bạn khám phá những nguyên nhân sâu xa của tâm lý trì hoãn và đưa ra những phương pháp giúp bạn khắc phục nó,
1. Tâm lý trì hoãn là gì
Tâm lý trì hoãn là hành động của việc để một nhiệm vụ, công việc quan trọng sang một thời điểm khác, mặc dù người ta nhận thức được rằng việc trì hoãn này có thể gây ra hậu quả tiêu cực, chẳng hạn như tăng mức độ căng thẳng hoặc giảm hiệu suất công việc.

Tâm lý trì hoãn là một vấn đề có thể trở thành thói quen
Theo các nghiên cứu, trì hoãn không chỉ đơn giản là hành vi tạm thời mà còn là một vấn đề có thể trở thành thói quen trong cuộc sống hàng ngày, ảnh hưởng đến cả công việc lẫn các mối quan hệ cá nhân.
Trì hoãn được xem như một phản ứng tự nhiên của cơ thể và tâm trí khi chúng ta đối diện với những công việc hoặc nhiệm vụ gây căng thẳng, khó chịu hoặc cảm giác không thoải mái. Theo Ferrari, J. R., trong nghiên cứu của ông vào năm 1991, trì hoãn là “hành động quyết định làm một công việc ít quan trọng hơn, thay vì làm những công việc quan trọng và có tính ưu tiên hơn” (Ferrari, J. R., 1991). Cảm giác này đặc biệt mạnh mẽ khi nhiệm vụ có vẻ khó khăn, đòi hỏi nhiều năng lượng hoặc sự tập trung.
2. Có những loại trì hoãn nào?
Trong phần này, chúng ta sẽ phân tích các loại trì hoãn phổ biến và cách chúng có thể ảnh hưởng đến công việc cũng như cuộc sống của bạn. Mỗi loại trì hoãn lại có những đặc điểm và nguyên nhân riêng, và việc nhận diện chúng là bước đầu tiên để tìm ra giải pháp khắc phục hiệu quả.
2.1 Dựa trên ý định
Trì hoãn chủ động và thụ động đều liên quan đến cách chúng ta xử lý công việc, nhưng chúng lại xuất phát từ những động cơ khác nhau. Dưới đây, chúng ta sẽ đi sâu vào từng loại trì hoãn để hiểu rõ hơn về bản chất của chúng.
Trì hoãn chủ động (Active Procrastination) Trái ngược với hình thức trì hoãn thụ động, người trì hoãn chủ động thường hoàn thành công việc nhưng lại làm điều đó dưới áp lực của thời gian. Những người này có thể làm việc tốt hơn khi có sự cấp bách, vì họ cảm thấy rằng công việc sẽ hiệu quả hơn khi có một yếu tố thời gian gây áp lực.
Điều này được hỗ trợ bởi nghiên cứu của Lay, C. H. (1986), chỉ ra rằng những người trì hoãn chủ động cảm thấy hiệu quả hơn dưới áp lực và có thể hoàn thành công việc với chất lượng tốt hơn.

Trì hoãn chủ động sẽ hoàn thành công việc dưới áp lực thời gian
Trì hoãn thụ động (Passive Procrastination) Ngược lại, trì hoãn thụ động liên quan đến việc tránh né công việc vì thiếu động lực hoặc sợ thất bại. Những người này không thể bắt tay vào công việc mặc dù đã có đủ thời gian. Đây là hình thức trì hoãn phổ biến hơn, và nó có thể dẫn đến cảm giác tội lỗi, lo âu, và thậm chí là trầm cảm nếu kéo dài quá lâu.
Theo Pychyl, T. A., & Sirois, F. M. (2016), những người trì hoãn thụ động thường gặp phải mức độ căng thẳng cao hơn và không thể hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn, điều này làm tăng sự lo lắng và giảm hiệu suất công việc.
2.2 Dựa trên tính cách và nguyên nhân:
Trì hoãn có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố, trong đó tính cách và những đặc điểm tâm lý của mỗi người đóng vai trò quan trọng. Dưới đây, chúng ta sẽ phân tích các loại trì hoãn dựa trên tính cách và những nguyên nhân tâm lý cụ thể.
Trì hoãn của người cầu toàn (Perfectionist) Những người cầu toàn luôn cảm thấy rằng công việc của mình phải đạt được sự hoàn hảo, và chính điều này khiến họ trì hoãn. Họ sợ rằng nếu bắt tay vào làm, công việc sẽ không đạt được tiêu chuẩn mà họ mong đợi, dẫn đến việc trì hoãn công việc đến vô tận.
Flett, G. L., & Hewitt, P. L. (2002) cho thấy rằng sự cầu toàn là một yếu tố thúc đẩy mạnh mẽ hành vi trì hoãn, vì họ không thể làm gì nếu không đạt được sự hoàn hảo tuyệt đối.
Trì hoãn của người mơ mộng (Dreamer) Những người mơ mộng có xu hướng trì hoãn vì họ không có một kế hoạch rõ ràng để thực hiện công việc. Họ có thể có nhiều ý tưởng nhưng thiếu động lực để triển khai chúng. Vì vậy, trì hoãn trở thành một hình thức để “trốn tránh” thực hiện những nhiệm vụ thực tế.
Những người này thường gặp khó khăn trong việc thực hiện các mục tiêu lớn, vì họ dễ bị cuốn vào những ý tưởng không thực tế mà không có một chiến lược rõ ràng. Việc thiết lập mục tiêu cụ thể là cần thiết để giúp họ vượt qua thói quen trì hoãn.

Những người mơ mộng có xu hướng trì hoãn công việc
Trì hoãn của người lo lắng (Worrier) Người lo lắng trì hoãn vì họ sợ thất bại hoặc không tự tin vào khả năng của mình. Việc phải đối mặt với những nhiệm vụ lớn khiến họ cảm thấy căng thẳng và tránh né chúng. Các nghiên cứu, bao gồm Pursuit of Happiness, 2011, chỉ ra rằng lo lắng là một yếu tố chính dẫn đến trì hoãn, vì người lo lắng thường cảm thấy “bị choáng ngợp” khi phải bắt đầu công việc quan trọng.
Trì hoãn theo tình huống/thói quen (Situational/Habitual Procrastination) Trì hoãn có thể trở thành thói quen khi một người liên tục trì hoãn công việc mà họ không thích hoặc cảm thấy không thể làm ngay lập tức. Những người này có thể trì hoãn trong các tình huống nhất định, ví dụ như khi họ cảm thấy mệt mỏi hoặc thiếu động lực. Tuy nhiên, nếu thói quen này không được giải quyết, nó có thể dẫn đến một vòng lặp trì hoãn kéo dài.
2.3 Dựa trên hành vi cụ thể
Những hành vi này có thể phản ánh những hình thức trì hoãn rõ rệt và giúp nhận diện thói quen trì hoãn trong các tình huống cụ thể.
Lãng tránh sáng tạo/Trì hoãn “dễ trước khó sau” (Fun Procrastination) Khi đối diện với công việc sáng tạo hoặc khó khăn, nhiều người chọn làm những công việc dễ dàng, ít căng thẳng hơn. Đây là một dạng trì hoãn mà người ta làm những nhiệm vụ đơn giản để tránh những công việc đòi hỏi sự sáng tạo hoặc tốn thời gian hơn.
Hành vi này mang lại cảm giác thoải mái tạm thời nhưng không giúp giải quyết các công việc quan trọng. Theo Sirois, F. M. (2014), việc trì hoãn sáng tạo có thể làm giảm động lực và gây ra cảm giác tiếc nuối khi công việc quan trọng bị bỏ qua.
Trì hoãn vì bất đồng/Trì hoãn né tránh xung đột (Disapproval Avoidance) Đây là một dạng trì hoãn khi người ta tránh né các tình huống hoặc cuộc trò chuyện khó khăn vì sợ sự chỉ trích hoặc xung đột. Những người này trì hoãn việc đối diện với vấn đề vì họ lo sợ sẽ bị đánh giá tiêu cực. Hành vi này thường gặp trong các môi trường công sở hoặc các mối quan hệ cá nhân, nơi mà sự giao tiếp và giải quyết xung đột không được thực hiện kịp thời.

Trì hoãn khi người ta tránh né các tình huống xung đột
3. Nguyên nhân của thói quen trì hoãn
Trì hoãn có thể đến từ những yếu tố cá nhân (chủ quan) và bên ngoài (khách quan). Những nguyên nhân này tác động trực tiếp đến khả năng hoàn thành nhiệm vụ của mỗi người. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến khiến nhiều người trì hoãn công việc.
3.1 Nguyên nhân từ yếu tố cá nhân (chủ quan)
- Thiếu kiểm soát bản thân: Khả năng tự chủ và kiên trì thực hiện nhiệm vụ còn yếu, khiến người ta dễ dàng buông thả và nuông chiều bản thân. Thiếu kiểm soát nội tâm là một trong những yếu tố chủ yếu khiến hành vi trì hoãn trở thành thói quen.
- Sợ hãi và tâm lý tiêu cực: Nỗi sợ thất bại, cảm giác công việc quá khó khăn, căng thẳng hoặc nhàm chán khiến người ta tránh né và trì hoãn. Sự lo âu về kết quả và cảm giác quá tải là những nguyên nhân chính thúc đẩy hành vi trì hoãn.
- Thiếu động lực và mục tiêu: Khi không cảm thấy công việc có ý nghĩa hoặc không tìm thấy động lực, người ta sẽ dễ dàng trì hoãn. Thiếu quyết tâm và mục tiêu rõ ràng là nguyên nhân lớn khiến mọi thứ trở nên mơ hồ và không được thực hiện.
- Thiếu kỹ năng tổ chức và lập kế hoạch: Việc không có kế hoạch cụ thể hoặc không biết bắt đầu từ đâu khiến công việc trở nên khó nhằn. Những người thiếu kỹ năng tổ chức và lập kế hoạch thường cảm thấy lúng túng và trì hoãn.
- Chủ quan và tự tin thái quá: Những người có tính cách tự tin thái quá thường cho rằng họ có thể hoàn thành công việc tốt nhất dưới áp lực hoặc sẽ làm tốt vào phút chót. Điều này dẫn đến việc trì hoãn cho đến khi công việc trở nên gấp gáp.
- Mệt mỏi và kiệt sức: Tình trạng mệt mỏi thể chất và tinh thần khiến người ta thiếu năng lượng và sự kiên trì để hoàn thành công việc. Cảm giác kiệt sức có thể khiến mọi nhiệm vụ trở nên khó khăn và dễ bị trì hoãn.
- Thói quen trì hoãn: Trì hoãn có thể trở thành một thói quen khi một người liên tục trì hoãn mà không nhận thức được ảnh hưởng của hành vi này. Sau một thời gian, việc trì hoãn trở thành phản ứng tự nhiên mỗi khi đối diện với nhiệm vụ khó khăn hoặc không thú vị.

Phần lớn các nguyên nhân gây trì hoãn sẽ đến từ chính bản thân
3.2 Nguyên nhân từ yếu tố bên ngoài (khách quan)
- Môi trường làm việc và những người xung quanh: Một môi trường làm việc không phù hợp hoặc môi trường xung quanh có người trì hoãn có thể ảnh hưởng và lan truyền thói quen xấu. Nếu mọi người trong nhóm làm việc không hoàn thành công việc đúng hạn, bạn cũng có thể bị ảnh hưởng.
- Dễ bị phân tâm: Các yếu tố bên ngoài như mạng xã hội, trò chuyện với bạn bè, hoặc các hoạt động không liên quan đến công việc có thể dễ dàng thu hút sự chú ý và làm gián đoạn quá trình làm việc. Việc thiếu sự tập trung là một trong những nguyên nhân khiến trì hoãn xảy ra.
- Công việc quá tải: Khi nhận quá nhiều nhiệm vụ cùng lúc, người ta dễ dàng cảm thấy choáng ngợp và không đủ thời gian để hoàn thành. Điều này dẫn đến việc trì hoãn hoặc làm việc không hiệu quả vì không thể tập trung vào một nhiệm vụ duy nhất.
4. Tâm lý trì hoãn và sự ảnh hưởng đến hiệu suất công việc
Dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu những cách mà tâm lý trì hoãn có thể giảm sút năng suất và ảnh hưởng đến công việc của bạn.
Giảm hiệu suất và chất lượng công việc
Khi trì hoãn, công việc sẽ không được thực hiện một cách kịp thời dẫn đến chất lượng có thể giảm sút. Việc hoàn thành công việc vào phút chót thường dẫn đến việc làm vội vàng, thiếu sự chú ý đến chi tiết và không có thời gian để xem xét các phương án tốt nhất.
Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả cuối cùng, từ đó giảm chất lượng công việc và khiến bạn phải đối mặt với những hậu quả không mong muốn.
Tăng căng thẳng, lo âu và các vấn đề sức khỏe
Trì hoãn kéo dài tạo ra một vòng lặp căng thẳng, khi công việc không được hoàn thành đúng hạn, người trì hoãn sẽ cảm thấy lo âu và lo sợ về hậu quả.
Cảm giác này sẽ dẫn đến stress, và khi stress kéo dài có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như mất ngủ, đau đầu và thậm chí trầm cảm. Sirois, F. M. (2014) cho rằng trì hoãn có thể làm tăng mức độ lo âu, đặc biệt là khi người ta không thể hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Tạo ra một vòng lặp căng thẳng và lo âu
Mất cơ hội phát triển
Trì hoãn cũng làm giảm khả năng tiến bộ trong công việc và cuộc sống cá nhân. Khi bạn trì hoãn, bạn không chỉ mất cơ hội hoàn thành công việc đúng thời gian mà còn bỏ lỡ cơ hội học hỏi, phát triển kỹ năng và thể hiện khả năng của mình.
Ảnh hưởng đến uy tín và các mối quan hệ
Trì hoãn có thể làm giảm uy tín cá nhân và gây mất lòng tin từ đồng nghiệp, cấp trên hoặc khách hàng. Việc không hoàn thành công việc đúng hạn khiến người khác cảm thấy bạn thiếu trách nhiệm và không đáng tin cậy.
Tạo vòng lặp trì hoãn và lười biếng
Khi trì hoãn trở thành thói quen, nó sẽ hình thành một vòng lặp. Trì hoãn càng nhiều, bạn càng cảm thấy căng thẳng và lo lắng hơn, điều này khiến bạn càng trì hoãn nhiều hơn.
Mỗi lần trì hoãn làm cho bạn càng cảm thấy tội lỗi và thiếu động lực để bắt tay vào công việc. Cảm giác này dần tạo thành một thói quen, và bạn dễ dàng rơi vào trạng thái lười biếng, không muốn làm gì.
Gây lãng phí thời gian
Cuối cùng, trì hoãn làm lãng phí thời gian, khiến bạn phải dành thêm thời gian để hoàn thành công việc vào phút cuối. Thay vì sử dụng thời gian một cách hiệu quả, bạn lại rơi vào tình trạng làm việc gấp rút, thiếu sự tập trung và chất lượng công việc không được tối ưu.

Gây lãng phí thời gian làm việc
5. Phân biệt giữa trì hoãn và lười biếng
Mặc dù trì hoãn và lười biếng có thể có một số điểm tương đồng, nhưng bản chất và nguyên nhân của chúng lại hoàn toàn khác biệt. Việc nhận diện đúng đắn sẽ giúp bạn có thể giải quyết vấn đề một cách chính xác và hiệu quả hơ
Tiêu chí | Trì hoãn | Lười biếng |
Định nghĩa | Hành động trì hoãn có ý thức, dù biết công việc cần phải làm. | Thiếu động lực và không có ý định bắt tay vào công việc. |
Nguyên nhân | Sợ thất bại, cảm thấy không thoải mái hoặc căng thẳng. | Không quan tâm đến công việc, thiếu động lực hoặc cảm thấy không cần thiết. |
Tính chất | Có ý định làm công việc, nhưng bị trì hoãn do cảm giác lo âu, căng thẳng. | Không có ý định làm việc ngay từ đầu. Không cảm thấy cần phải làm. |
Mức độ cảm giác tội lỗi | Thường cảm thấy tội lỗi vì không hoàn thành công việc. | Ít cảm thấy tội lỗi vì thiếu động lực từ đầu. |
Tác động đến kết quả | Công việc bị trì hoãn nhưng có thể hoàn thành vào phút cuối. | Công việc có thể không được thực hiện hoặc bị bỏ dở hoàn toàn. |
Ví dụ | Bạn có ý định hoàn thành báo cáo nhưng để lại đến phút cuối vì lo lắng về kết quả. | Bạn không bắt đầu làm báo cáo vì không cảm thấy nó quan trọng hoặc thú vị. |
6. Các phương pháp khắc phục tâm lý trì hoãn
Để vượt qua tâm lý trì hoãn, việc áp dụng các phương pháp thực tế và khoa học là điều cần thiết. Những phương pháp này không chỉ giúp bạn phá vỡ thói quen trì hoãn mà còn thúc đẩy hiệu quả công việc và nâng cao động lực cá nhân.
Thiết lập mục tiêu rõ ràng
Khi bạn thiết lập mục tiêu cụ thể, bạn sẽ biết chính xác công việc cần làm và có thể chia nhỏ chúng thành các bước nhỏ, dễ dàng hoàn thành. Điều này không chỉ giúp giảm cảm giác choáng ngợp mà còn giúp bạn duy trì động lực làm việc.
Việc chia nhỏ mục tiêu thành các phần nhỏ giúp bạn không cảm thấy quá tải và có thể theo dõi tiến độ công việc một cách hiệu quả. Khi hoàn thành từng phần nhỏ, bạn sẽ cảm thấy tự tin và có động lực để tiếp tục hoàn thành các phần còn lại.
Cách thực hiện:
- Mục tiêu SMART: Đảm bảo mục tiêu của bạn Cụ thể, Đo lường được, Có thể đạt được, Liên quan, và Thời gian rõ ràng.
- Chia nhỏ mục tiêu lớn: Thay vì đặt mục tiêu “hoàn thành dự án”, hãy chia mục tiêu thành các bước nhỏ như “lên kế hoạch”, “thu thập dữ liệu”, “soạn thảo báo cáo”, và “kiểm tra lỗi”.

Thiết lập mục tiêu cụ thể – chính xác công việc
Quản lý thời gian hiệu quả
Khi bạn không có kế hoạch thời gian cụ thể, công việc sẽ trở nên mơ hồ và bạn dễ dàng bị phân tâm hoặc trì hoãn. Việc sử dụng các phương pháp quản lý thời gian như Kỹ thuật Pomodoro hay Quy tắc 2 phút giúp bạn tạo ra các khung thời gian rõ ràng để hoàn thành công việc, đồng thời giúp bạn duy trì sự tập trung và năng suất cao.
Cách thực hiện:
- Kỹ thuật Pomodoro: Chia công việc thành các chu kỳ 25 phút làm việc và nghỉ ngơi 5 phút. Sau mỗi 4 chu kỳ Pomodoro, nghỉ dài hơn 15-30 phút.
- Quy tắc 2 phút: Nếu công việc có thể hoàn thành trong 2 phút, hãy làm ngay lập tức. Phương pháp này giúp bạn tránh cảm giác trì hoãn những công việc nhỏ, nhanh chóng.
Tim ra ý nghĩa của công việc
Việc tìm ra ý nghĩa và kết nối công việc với mục tiêu dài hạn hoặc giá trị cá nhân có thể tạo ra động lực mạnh mẽ, giúp bạn vượt qua cảm giác trì hoãn.
Khi bạn hiểu rõ tại sao công việc cần được hoàn thành và lợi ích mà nó mang lại, bạn sẽ cảm thấy việc thực hiện nó không chỉ có lợi cho bạn mà còn giúp bạn tiến gần hơn đến các mục tiêu cá nhân. Hơn nữa, việc nhận thức được tầm quan trọng của công việc cũng giúp bạn tăng cường cảm giác trách nhiệm và cảm giác hài lòng khi hoàn thành.
Cách thực hiện:
- Liên kết công việc với mục tiêu dài hạn: Hiểu rằng công việc này sẽ giúp bạn đạt được những mục tiêu lớn hơn trong cuộc sống hoặc sự nghiệp.
- Tạo động lực cá nhân: Xác định tại sao công việc này quan trọng và làm thế nào nó sẽ mang lại lợi ích cho bạn.
- Tìm kiếm giá trị trong công việc: Tự hỏi mình: “Công việc này sẽ giúp tôi trở thành người như thế nào? Nó có ý nghĩa gì đối với tôi?”

Hiểu được ý nghĩa công việc
Loại bỏ sự xao nhãng
Sự xao nhãng là một trong những yếu tố chính dẫn đến trì hoãn. Khi bạn không thể tập trung vào công việc do bị gián đoạn bởi các yếu tố bên ngoài như mạng xã hội, email, hoặc những cuộc trò chuyện không liên quan, bạn sẽ mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành nhiệm vụ. Bằng cách loại bỏ sự xao nhãng, bạn tạo ra một không gian làm việc tập trung và có thể hoàn thành công việc hiệu quả hơn.
Việc giảm thiểu các yếu tố xao nhãng sẽ giúp bạn giữ sự tập trung vào nhiệm vụ hiện tại, từ đó giảm bớt sự trì hoãn và hoàn thành công việc đúng hạn. Một không gian làm việc yên tĩnh và gọn gàng sẽ giúp bạn tăng cường hiệu suất và giảm bớt sự phân tâm.
Cách thực hiện:
- Tắt thông báo từ các ứng dụng không liên quan, chẳng hạn như mạng xã hội, email.
- Tạo môi trường làm việc yên tĩnh: Đảm bảo không gian làm việc sạch sẽ, gọn gàng và không có yếu tố gây xao nhãng.
- Sử dụng tai nghe chống ồn hoặc tìm một không gian riêng biệt để làm việc nếu có thể.
Tự thưởng cho bản thân
Việc đặt ra phần thưởng sau khi hoàn thành công việc sẽ giúp bạn cảm thấy việc hoàn thành nhiệm vụ trở nên thú vị hơn. Phần thưởng này có thể là một điều gì đó đơn giản như một giờ nghỉ ngơi, thưởng thức món ăn yêu thích, hoặc một buổi xem phim sau khi hoàn thành công việc.
Phương pháp này giúp bạn duy trì động lực và giảm cảm giác nhàm chán trong công việc. Khi có phần thưởng rõ ràng sau mỗi nhiệm vụ, bạn sẽ cảm thấy vui vẻ hơn khi làm việc, và từ đó giảm bớt thói quen trì hoãn.
Cách thực hiện:
- Xác định phần thưởng rõ ràng: Trước khi bắt đầu công việc, hãy quyết định phần thưởng bạn sẽ nhận được khi hoàn thành.
- Chia nhỏ phần thưởng: Nếu công việc lớn, hãy chia nhỏ công việc và gắn phần thưởng cho từng giai đoạn nhỏ để duy trì động lực trong suốt quá trình làm việc.
Nghỉ ngơi hợp lý và giữ đầu óc thư giãn
Trái ngược với suy nghĩ rằng làm việc liên tục sẽ giúp bạn hoàn thành công việc nhanh chóng, thực tế, làm việc không ngừng nghỉ có thể dẫn đến mệt mỏi, giảm năng suất và dễ dẫn đến trì hoãn. Khi bạn không nghỉ ngơi hợp lý, tinh thần và cơ thể sẽ bị căng thẳng, làm giảm khả năng tập trung và dẫn đến việc trì hoãn. Để khắc phục điều này, việc nghỉ ngơi hợp lý và thư giãn là vô cùng quan trọng.
Nghỉ ngơi hợp lý không chỉ giúp tái tạo năng lượng mà còn giúp bạn duy trì sự tập trung và sáng tạo trong công việc. Các bài tập thở sâu hoặc thiền nhẹ nhàng có thể giúp bạn thư giãn và giảm căng thẳng, từ đó làm giảm cảm giác trì hoãn.
Cách thực hiện:
- Nghỉ ngơi ngắn giữa các buổi làm việc: Sau mỗi 1-2 giờ làm việc, hãy nghỉ ngơi ít nhất 10-15 phút.
- Thực hiện các bài tập thư giãn: Dành vài phút để thực hiện các bài tập thở sâu, thiền, hoặc đi dạo nhẹ nhàng.
- Giữ cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi: Đảm bảo bạn không làm việc quá lâu mà không có thời gian nghỉ ngơi để tái tạo năng lượng.
Thực hành Chánh niệm
Khi bạn thực hành chánh niệm, bạn có thể nhận diện và điều chỉnh những cảm giác và suy nghĩ tiêu cực, chẳng hạn như lo âu hoặc cảm giác không đủ khả năng, mà thường là nguyên nhân gây trì hoãn. Việc tập trung vào hiện tại giúp bạn cảm thấy dễ dàng hơn khi đối diện với công việc, giảm thiểu cảm giác trì hoãn và nâng cao hiệu suất công việc.

Thực hành chánh niệm để duy trì sự tỉnh táo
Chánh niệm cũng giúp bạn duy trì sự tỉnh táo trong khi làm việc, giảm căng thẳng và lo âu, từ đó giúp bạn hoàn thành công việc một cách hiệu quả và có chất lượng. Thực hành chánh niệm giúp bạn kết nối với công việc mà bạn đang làm, tạo ra một môi trường làm việc tích cực và thúc đẩy sự tập trung.
Hình dung bản thân trong tương lai
Một cách mạnh mẽ để vượt qua trì hoãn là hình dung bản thân trong tương lai sau khi công việc được hoàn thành. Khi bạn tưởng tượng mình đã hoàn thành công việc và cảm nhận sự thành công, điều này có thể tạo ra động lực mạnh mẽ để bạn bắt tay vào công việc ngay lập tức. Việc hình dung kết quả cuối cùng giúp bạn cảm nhận được lợi ích và sự hài lòng khi hoàn thành công việc, từ đó thúc đẩy bạn hành động.
Phương pháp này hoạt động bởi vì nó giúp bạn nhìn thấy kết quả tích cực của công việc, giúp giảm bớt cảm giác trì hoãn và lo lắng. Khi bạn hình dung mình thành công, bạn sẽ thấy động lực và hứng thú hơn để bắt đầu công việc, thay vì kéo dài sự trì hoãn.
Cách thực hiện:
- Tưởng tượng kết quả tích cực: Mỗi khi bắt đầu công việc, hãy tưởng tượng cảm giác vui mừng và tự hào khi bạn hoàn thành công việc.
- Hình dung cảm giác hài lòng và đạt được mục tiêu: Đặt mình vào tình huống bạn đã hoàn thành công việc và nhận được sự công nhận hoặc phần thưởng cho thành quả đó.
- Sử dụng hình dung mỗi ngày: Dành vài phút vào đầu mỗi ngày để hình dung mình đạt được những mục tiêu quan trọng.
>>> Khám phá việc phù hợp chỉ trong 1 click!
7. Câu hỏi thường gặp (FAQs)
Tại sao tôi cứ trì hoãn mặc dù biết nó có hại?
Trì hoãn thường là kết quả của việc tránh né cảm giác không thoải mái hoặc lo âu về công việc. Khi bạn cảm thấy căng thẳng hoặc không tự tin về khả năng hoàn thành công việc, bạn có thể trì hoãn để giảm bớt cảm giác lo lắng. Tuy nhiên, cảm giác tội lỗi và căng thẳng do trì hoãn lại càng làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Để vượt qua trì hoãn, bạn cần nhận diện những cảm giác này và tìm cách thay đổi thói quen hành vi.
Liệu tâm lý trì hoãn có thể được chữa trị hoàn toàn không?
Mặc dù không thể hoàn toàn loại bỏ được tâm lý trì hoãn, nhưng bạn có thể giảm thiểu tác động của nó thông qua các chiến lược như thiết lập mục tiêu rõ ràng, quản lý thời gian hiệu quả và thực hành chánh niệm. Bằng cách áp dụng các phương pháp này, bạn sẽ dễ dàng hơn trong việc hoàn thành công việc và cải thiện năng suất. Quan trọng hơn, việc nhận thức về tâm lý trì hoãn và hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp bạn thay đổi hành vi và giảm thiểu thói quen này.
Có phải chỉ những người lười biếng mới trì hoãn?
Không, trì hoãn không phải là dấu hiệu của sự lười biếng. Thực tế, nhiều người trì hoãn vì cảm giác lo lắng, sợ thất bại hoặc thiếu tự tin, chứ không phải vì thiếu động lực. Những người này vẫn có ý định hoàn thành công việc nhưng cảm thấy khó khăn trong việc bắt tay vào làm vì sợ kết quả không hoàn hảo. Trì hoãn có thể là một phản ứng tâm lý đối với các cảm giác này.
Tâm lý trì hoãn là một vấn đề không thể giải quyết trong một sớm một chiều, nhưng nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các phương pháp khắc phục phù hợp, bạn hoàn toàn có thể vượt qua thói quen này. Để tiếp tục phát triển và cải thiện hiệu suất công việc, hãy theo dõi Fidovn để nhận được những chiến lược, mẹo vặt và hướng dẫn hữu ích giúp bạn vượt qua các thách thức trong công việc và cuộc sống.