Bạn đang tìm cách đưa ra quyết định nhanh chóng và toàn diện hơn trong môi trường kinh doanh cạnh tranh? Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy sẽ giúp bạn phân tích vấn đề từ nhiều góc độ, giảm thiểu rủi ro và thúc đẩy sáng tạo, mang lại lợi ích thiết thực cho cá nhân lẫn đội ngũ. Hãy cùng Fidovn.com tìm hiểu phương pháp 6 chiếc mũ tư duy là là và cách áp dụng công cụ này vào quy trình làm việc để đạt kết quả tối ưu.
1. Giới thiệu tổng quan về 6 chiếc mũ tư duy
6 chiếc mũ tư duy là kỹ thuật tư duy sử dụng sáu chiếc mũ tượng trưng cho sáu cách tiếp cận vấn đề (dữ liệu, cảm xúc, tiêu cực, tích cực, sáng tạo, kiểm soát), giúp phân tích một cách có cấu trúc và toàn diện. Theo Edward de Bono, “phương pháp này cho phép các nhóm lập kế hoạch tư duy một cách chi tiết và gắn kết”. Nó chuyển đổi tư duy hỗn loạn thành quá trình song song, nơi mọi người tập trung vào một góc nhìn tại một thời điểm.
Phương pháp này được tiến sĩ Edward de Bono phát triển lần đầu vào năm 1980 và được giới thiệu trong cuốn sách “6 Thinking Hats” xuất bản năm 1985.
Tìm hiểu 6 chiếc mũ tư duy
2. Mục đích và lợi ích của phương pháp
Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy nhằm thúc đẩy tư duy song song để xem xét vấn đề một cách cân bằng, tránh thiên kiến cá nhân và tăng cường sự hợp tác. Phương pháp Sáu chiếc mũ tư duy giải quyết được nhiều mục tiêu của cá nhân hoặc doanh nghiệp khi áp dụng:
- Ra quyết định toàn diện: Bằng cách phân tích vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau—dữ liệu, cảm xúc, rủi ro, và cơ hội—bạn sẽ đưa ra được những quyết định sáng suốt và đầy đủ hơn, tránh bỏ sót các yếu tố quan trọng.
- Giảm xung đột: Cấu trúc tư duy giúp tách bạch cảm xúc ra khỏi logic, cho phép mọi người đóng góp ý kiến một cách khách quan. Điều này tạo ra một môi trường hợp tác, nơi các thành viên tập trung vào giải quyết vấn đề thay vì tranh cãi cá nhân.
- Đẩy mạnh sáng tạo và kiểm soát rủi ro: Một quy trình rõ ràng khuyến khích cả hai khía cạnh: một mặt, nó tạo không gian để tự do sáng tạo và khám phá những ý tưởng đột phá; mặt khác, nó đảm bảo các rủi ro tiềm ẩn được nhận diện và đánh giá cẩn thận trước khi đưa ra quyết định.
- Nâng cao năng suất và hiệu quả họp nhóm: Thay vì nói chuyện lan man, nhóm sẽ tập trung vào một khía cạnh duy nhất tại một thời điểm, giúp việc phân tích diễn ra nhanh gọn hơn. Việc này không chỉ tiết kiệm thời gian họp mà còn giúp các quyết định được đưa ra hiệu quả, giảm thiểu sự lãng phí tài nguyên.
- Cải thiện chất lượng và độ bền vững của giải pháp: Phương pháp này giúp nhóm đưa ra những quyết định sáng suốt bằng cách cân bằng giữa tư duy tích cực và phê phán. Bằng cách buộc phải xem xét cả những lợi ích lẫn rủi ro tiềm ẩn, các giải pháp không chỉ mang tính sáng tạo mà còn có khả năng thực thi cao, ít rủi ro và bền vững hơn trong dài hạn.
- Ra quyết định nhanh và linh hoạt cho cá nhân: Mô hình này không chỉ dành cho nhóm mà còn là một công cụ hữu ích cho cá nhân. Bạn có thể tự mình “lướt nhanh” qua các góc độ tư duy khác nhau trong vài phút, giúp đưa ra quyết định một cách dứt khoát và có cơ sở ngay cả trong những tình huống cần phản ứng nhanh.
3. Phân tích chi tiết từng chiếc mũ tư duy
Sau khi hiểu được 6 chiếc mũ tư duy là gì? Fidovn sẽ cùng bạn phân tích chi tiết hơn đặc điểm của từng chiếc mũ và cách áp dụng hiệu quả nhất nhé
Chi tiết từng chiếc mũ tư duy
Mũ trắng (White Hat) – Facts: thực tế
Mũ trắng đại diện cho cách tiếp cận dựa trên dữ liệu và sự kiện khách quan, đóng vai trò như nền tảng vững chắc cho bất kỳ quyết định nào.
“White is neutral and objective. The white hat is concerned with objective facts and figures.” – Edward de Bono
Trích dẫn này mô tả mũ trắng như nền tảng khách quan, tập trung vào dữ liệu thuần túy mà không xen lẫn ý kiến cá nhân. Nó khuyến khích thu thập thông tin chính xác trước khi phân tích sâu hơn.
Vai trò chính của mũ này là cung cấp cái nhìn trung lập, giúp mọi người hiểu rõ tình hình hiện tại và xác định những gì còn thiếu để ra quyết định chính xác. Ví dụ, trong một cuộc họp về mở chi nhánh mới, mũ trắng có thể phân tích: “Chi phí đầu tư ước tính 500 triệu đồng, với tiềm năng tăng 15% doanh thu dựa trên dữ liệu thị trường năm ngoái.”
Mũ đỏ (Red Hat) – Feelings: Cảm tính
Mũ đỏ tạo không gian để mọi người bày tỏ cảm xúc, trực giác và cảm nhận cá nhân một cách tự do mà không cần giải thích lý do, giúp cân bằng giữa lý trí và cảm xúc trong quá trình ra quyết định.
“Red suggests anger, rage and emotions. The red had given the emotional view.” – Edward de Bono
De Bono nhấn mạnh vai trò của mũ đỏ đại diện cho trực giác và cảm xúc, giúp phát hiện những yếu tố cảm xúc tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến quyết định, đảm bảo mọi khía cạnh con người được xem xét. Điều này tránh thiên kiến và làm phong phú góc nhìn tổng thể.
Khi áp dụng, mọi người được khuyến khích chia sẻ nhanh chóng, ví dụ: “Tôi cảm thấy thế nào về ý tưởng này?” hoặc “Trực giác của tôi đang mách bảo điều gì về vấn đề này?” ” Vấn đề này có thực sự gây hứng thú cho tôi”
Mũ đen (Black Hat) – Cautions: Tiêu cực
Mũ đen hoạt động như một “người gác cổng thận trọng”, tập trung vào việc chỉ ra rủi ro, hạn chế và những điểm yếu tiềm tàng của một ý tưởng hoặc kế hoạch.
“Black is sombre and serious. The black hat is cautious and careful. It points out the weakness in an idea.” – Edward de Bono
Với mũ đen, ông khuyến nghị đánh giá rủi ro một cách cẩn trọng để tránh sai lầm. Trích dẫn này nhắc nhở rằng phê phán xây dựng là cần thiết cho quyết định bền vững. Vai trò của mũ này là đảm bảo mọi quyết định được xem xét kỹ lưỡng từ góc độ tiêu cực, giúp nhóm chuẩn bị tốt hơn để đối phó với các vấn đề có thể xảy ra. Một số câu hỏi để bạn làm rõ vấn đế: “Những rủi ro nào sẽ có thể xảy ra” “Điều tồi tệ nhất có thể xảy ra với vấn đề này” “Nguy cơ tiềm ẩm của vấn đề là gì?” “Khó khăn phải đối mặt của vấn đề”
Mũ vàng (Yellow Hat) – Benefits: Tích cực
Mũ vàng mang đến năng lượng lạc quan, khuyến khích nhóm tìm kiếm lợi ích, cơ hội và giá trị tiềm năng của một ý tưởng. De Bono cho rằng góc nhìn tích cực này khơi dậy động lực hành động và định hướng tích cực trong quá trình tư duy. Vai trò của mũ này là cân bằng với mũ đen, tập trung vào lý do để tiến hành và khám phá những giá trị dài hạn mà ý tưởng có thể mang lại.
“Yellow is sunny and positive. The yellow hat is optimistic and covers hope and positive thinking.” – Edward de Bono
Khi áp dụng, nhóm đặt câu hỏi như “Ý tưởng này mang lại lợi ích gì?” hoặc “Cơ hội nào chúng ta có thể khai thác?”, thường xây dựng trên dữ liệu thực tế từ mũ trắng. Ví dụ, khi thảo luận về kế hoạch kinh doanh mới, mũ vàng có thể nhấn mạnh: “Việc mở chi nhánh sẽ tiếp cận thêm 20% khách hàng tiềm năng ở khu vực chưa khai thác, tăng cường thương hiệu lâu dài”.
Mũ xanh lá cây (Green Hat) – Creativity: Sáng tạo
Mũ xanh lá cây khơi dậy sự sáng tạo và đổi mới, khuyến khích nhóm nghĩ ngoài khuôn khổ để đề xuất những ý tưởng mới mẻ và giải pháp đột phá.
“Green is grass, vegetation and abundant, fertile growth. The green hat indicates creativity and new ideas.” – Edward de Bono
Theo Edward, đây là giai đoạn mà mọi người được tự do brainstorm, không bị ràng buộc bởi các quy tắc cũ hay giới hạn thực tế, nhằm làm phong phú thêm các lựa chọn trong quá trình ra quyết định.
Mũ xanh lá cây thường được sử dụng để đặt câu hỏi như “Chúng ta có thể làm khác đi thế nào?” hoặc “Ý tưởng điên rồ nào có thể hoạt động?” “Dự án này có khả thi hay không?”, thường xuất hiện ở giữa hoặc cuối quá trình để giải quyết bế tắc. Ví dụ, khi xử lý vấn đề giao hàng chậm, mũ xanh lá có thể gợi ý: “Hãy thử sử dụng drone giao hàng để giảm thời gian từ 2 ngày xuống còn 1 giờ, kết hợp với ứng dụng theo dõi thời gian thực.”
Mũ xanh dương (Blue Hat) – Process: Quá trình
Mũ xanh dương đóng vai trò như bộ não điều hành, chịu trách nhiệm quản lý và tổ chức toàn bộ quy trình tư duy để đảm bảo tính mạch lạc và hiệu quả. Mũ xanh dương đóng vai trò điều phối, đảm bảo quá trình tư duy diễn ra có hệ thống. De Bono coi đây là mũ quản lý để tổng hợp các góc nhìn khác.
“The blue hat is concerned with control, the organisation of thinking process and the use of other hats.” – Edward de Bono
Mũ xanh dương được sử dụng để hỏi “Chúng ta sẽ thảo luận mũ nào tiếp theo?” hoặc “Mục tiêu của phiên này là gì?” “Tư duy nào thích hợp với vấn đề này nhất?”, thường xuất hiện ở đầu và cuối buổi họp để tóm tắt và đưa ra kết luận. Ví dụ, trong một cuộc họp nhóm, mũ xanh dương có thể hướng dẫn: “Hãy bắt đầu với mũ trắng để thu thập dữ liệu, sau đó chuyển sang mũ đỏ để chia sẻ cảm xúc.”
Sau đây là bảng tóm tắt tổng hợp 6 chiếc mũ tư duy giúp bạn phân biệt, làm rõ hơn về các đặc điểm của từng chiếc mũ:
| Màu mũ | Ý nghĩa (chức năng) | Câu hỏi hướng dẫn | Ví dụ minh họa |
| Mũ trắng (White Hat) | Tập trung vào dữ liệu, sự kiện khách quan, cung cấp nền tảng trung lập cho quyết định. | Những gì tôi đã biết? Những gì cần tìm hiểu thêm? Làm thế nào để thu thập thông tin cần thiết? | Trong một cuộc họp kinh doanh, nhóm sử dụng mũ trắng để liệt kê số liệu doanh thu thực tế từ báo cáo tài chính, tránh thêm ý kiến chủ quan, giúp xác định vấn đề giảm sút doanh số một cách khách quan. |
| Mũ đỏ (Red Hat) | Thể hiện cảm xúc, trực giác, cho phép bày tỏ cảm nhận cá nhân mà không cần lý giải. | Chúng ta cảm thấy thế nào về điều này? Phản ứng bản năng là gì? Những cảm xúc nào đang nổi lên? | Trong quản lý đội ngũ, thành viên chia sẻ cảm giác lo lắng về thay đổi quy trình làm việc mà không cần giải thích, giúp lãnh đạo nhận ra rào cản tinh thần và điều chỉnh kịp thời. |
| Mũ đen (Black Hat) | Nhìn vào rủi ro, hạn chế, điểm yếu để thận trọng và tránh sai lầm. | Những gì có thể sai sót? Rủi ro và điểm yếu là gì? Tại sao điều này có thể không hiệu quả? | Khi lập kế hoạch dự án, nhóm phân tích rủi ro như chi phí vượt ngân sách hoặc cạnh tranh thị trường gay gắt, giúp điều chỉnh chiến lược để giảm thiểu thất bại. Trong thực tế, các doanh nghiệp sử dụng mũ đen để đánh giá rủi ro đầu tư, dẫn đến quyết định an toàn hơn và tỷ lệ thành công cao hơn. |
| Mũ vàng (Yellow Hat) | Khám phá lợi ích, cơ hội, giá trị tiềm năng, định hướng tích cực. | Lợi ích là gì? Cơ hội tồn tại nào? Làm thế nào để ý tưởng này thành công? | Trong phát triển sản phẩm, nhóm xem xét cách ý tưởng mới mở rộng thị trường và tăng doanh thu, giúp duy trì sự nhiệt huyết và định hướng tích cực. |
| Mũ xanh lá cây (Green Hat) | Khuyến khích sáng tạo, ý tưởng đột phá, suy nghĩ ngoài khuôn khổ. | Những ý tưởng nào có thể tạo ra? Các lựa chọn thay thế là gì? Làm thế nào để suy nghĩ khác biệt? | Trong buổi brainstorming, nhóm đề xuất sử dụng AI để tối ưu hóa quy trình sản xuất, dẫn đến giải pháp sáng tạo giảm chi phí. Thực tế từ các công ty công nghệ cho thấy mũ xanh lá giúp phát triển sản phẩm mới, tăng lợi nhuận nhờ ý tưởng độc đáo. |
| Mũ xanh dương (Blue Hat) | Quản lý quy trình tư duy, điều phối và tổng hợp các góc nhìn. | Tư duy nào là cần thiết? Làm thế nào để tổ chức tư duy? Lập kế hoạch hành động như thế nào? | Trong cuộc họp, người điều phối sử dụng mũ xanh dương để lập kế hoạch thứ tự thảo luận và kết luận hành động, đảm bảo mọi người tuân thủ quy trình. Ví dụ thực tế là trong quản lý dự án, mũ này giúp tổng hợp ý kiến, dẫn đến quyết định nhanh chóng và hiệu quả hơn. |
4. Ưu điểm & hạn chế phương pháp
Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy mang lại sự cân bằng trong tư duy, nhưng cũng có những thách thức cần lưu ý để áp dụng hiệu quả.
| Ưu điểm | Hạn chế |
|---|---|
| Cấu trúc rõ ràng: giúp cá nhân hoặc tổ chức tư duy, tránh lặp lại hoặc bỏ sót các góc nhìn. | Phụ thuộc vào người điều phối: để áp dụng phương pháp 6 chiếc mũ tư duy thì cần người dẫn dắt. Người này cần có các kỹ năng của người lãnh đạo để đảm bảo hiệu quả nếu làm cho một đội nhóm. |
| Khuyến khích đa góc nhìn: Kích thích cá nhân hoặc đội nhóm sáng tạo và cân nhắc được toàn diện vấn đề. | Tốn thời gian: Nếu không có kế hoạch hoặc kỹ năng quản lý tốt, quá trình áp dụng phương pháp này có thể kéo dài. |
| Giảm xung đột: tách biệt cảm xúc và lý trí, giúp đưa ra quyết định mà không xảy ra tình trạng tranh cãi trong nhóm. | Khó áp dụng với nhóm thiếu kỷ luật: Để áp dụng phương pháp một cách hiệu quả, cần có sự hợp tác và hiểu biết chung của tất cả các thành viên. |
| Linh hoạt: Dễ áp dụng trong nhiều tình huống từ cá nhân đến doanh nghiệp. | Hạn chế sáng tạo nếu quá lạm dụng: việc áp dụng phương pháp một cách cứng nhắc có thể kìm hãm ý tưởng tự do của cá nhân hoặc đội nhóm. |
Khi nào phát huy tốt phương pháp 6 chiếc mũ tư duy?
Phương pháp “6 chiếc mũ tư duy” phát huy tối đa hiệu quả khi được áp dụng trong các buổi họp nhóm hoặc hội thảo cần sự tham gia tích cực của nhiều người. Đặc biệt hữu ích khi nhóm đang phải xử lý những vấn đề phức tạp, đa chiều, đòi hỏi nhìn nhận từ nhiều khía cạnh khác nhau để đưa ra quyết định toàn diện. Nó cũng rất phù hợp trong những tình huống mà nhóm cần cân bằng giữa cảm xúc và lý trí, chẳng hạn như khi phát triển chiến lược kinh doanh mới, hoạch định sản phẩm, hoặc giải quyết mâu thuẫn nội bộ. Nhờ việc phân tách rõ ràng các loại tư duy (dữ liệu, cảm xúc, rủi ro, lợi ích, sáng tạo, điều phối), mỗi thành viên được khuyến khích đóng góp mà không lo bị phán xét, từ đó giúp khai thác tối đa năng lực tập thể.
Ưu điểm và những thách thức cần lưu ý để áp dụng hiệu quả 6 chiếc mũ tư duy
Khi nào phương pháp 6 chiếc mũ tư duy gây khó khăn?
Phương pháp này có thể trở nên kém hiệu quả nếu nhóm thiếu sự tập trung hoặc không tuân thủ nguyên tắc khi thảo luận, dẫn đến việc chuyển đổi qua lại giữa các “mũ” một cách lộn xộn, làm loãng mục tiêu buổi họp. Bên cạnh đó, thiếu người điều phối có kỹ năng (người đội “mũ xanh dương”) sẽ khiến quy trình bị rời rạc, dễ bỏ sót các góc nhìn quan trọng hoặc không đi đến kết luận rõ ràng. Ngoài ra, phương pháp này không phù hợp trong tình huống khẩn cấp hoặc khi cần ra quyết định ngay lập tức, vì việc đi qua từng “mũ” đòi hỏi thời gian để phân tích và trao đổi. Trong bối cảnh như vậy, nhóm có thể chỉ nên sử dụng một số “mũ” trọng tâm thay vì toàn bộ quy trình để tiết kiệm thời gian nhưng vẫn duy trì sự cân nhắc hợp lý.
5. Nguyên tắc áp dụng phương pháp 6 chiếc mũ tư duy hiệu quả
Chắc hẳn đọc tới đây bạn cũng đã hiểu rõ khái niệm 6 chiếc mũ tư duy là gì? Để phương pháp 6 chiếc mũ tư duy phát huy hiệu quả, việc tuân thủ các nguyên tắc cơ bản là điều cần thiết. Những nguyên tắc này đảm bảo quá trình tư duy diễn ra có tổ chức, tập trung và đạt được mục tiêu đề ra, đồng thời giúp nhóm hoặc cá nhân tránh được những sai lệch hoặc xung đột không cần thiết:
- Tập trung vào một mũ tại một thời điểm: Tất cả thành viên trong nhóm cần cùng sử dụng một mũ để đảm bảo mọi người đều nhìn vấn đề từ cùng một góc độ, tránh sự chồng chéo hoặc rối loạn trong thảo luận. Ví dụ, khi sử dụng mũ trắng, mọi người chỉ tập trung vào dữ liệu, không đưa ra cảm xúc hay ý tưởng sáng tạo.
- Tôn trọng vai trò của từng mũ: Mỗi mũ có chức năng riêng, và ý kiến từ bất kỳ mũ nào cũng cần được lắng nghe mà không bị phán xét. Điều này giúp tạo môi trường cởi mở, nơi cảm xúc (mũ đỏ) hay ý kiến tiêu cực (mũ đen) đều được xem trọng như dữ liệu khách quan (mũ trắng).
- Linh hoạt thứ tự sử dụng mũ: Tùy vào bản chất vấn đề, thứ tự áp dụng các mũ có thể thay đổi để phù hợp. Ví dụ, với vấn đề cần sáng tạo đột phá, có thể bắt đầu bằng mũ xanh lá cây để kích thích ý tưởng trước khi phân tích dữ liệu bằng mũ trắng.
- Có người điều phối: Một người dẫn dắt cần được chỉ định để quản lý quá trình, đảm bảo nhóm tuân thủ các nguyên tắc và chuyển đổi mũ đúng thời điểm. Người điều phối giữ vai trò như mũ xanh dương, định hướng và kiểm soát thời gian thảo luận.
- Phân bổ thời gian hợp lý: Mỗi mũ nên được giới hạn thời gian (thường 5-10 phút) để tránh kéo dài hoặc mất tập trung. Điều này giúp duy trì năng lượng và hiệu quả, đặc biệt trong các cuộc họp nhóm đông người.
Nguyên tắc áp dụng phương pháp 6 chiếc mũ tư duy
- Khuyến khích sự tham gia đồng đều: Mọi thành viên nên có cơ hội đóng góp ý kiến dưới từng mũ, tránh để một vài người thống trị cuộc thảo luận. Điều này đảm bảo đa dạng góc nhìn và tăng tính toàn diện của quyết định.
- Giữ tinh thần hợp tác: Phương pháp này nhấn mạnh sự hợp tác, không cạnh tranh. Nhóm cần làm việc cùng nhau để khám phá mọi khía cạnh của vấn đề, thay vì tranh cãi để bảo vệ quan điểm cá nhân.
>>> Tìm việc bán thời gian phù hợp ngay hôm nay tại Fidovn!
6. Quy trình áp dụng “6 chiếc mũ tư duy”
Quy trình áp dụng 6 chiếc mũ tư duy bao gồm các bước có cấu trúc để đảm bảo tính toàn diện, có thể điều chỉnh linh hoạt tùy theo vấn đề. Thường bắt đầu và kết thúc bằng mũ xanh dương để quản lý, với thời gian phân bổ đều cho từng mũ:
- Bước 1 — Chuẩn bị (Mũ xanh dương): Trước khi bắt đầu, người điều phối xác định rõ vấn đề, mục tiêu buổi họp và thứ tự các mũ sẽ dùng. Phân vai: người điều phối, thư ký (ghi biên bản), đồng hồ thời gian (timekeeper) và các thành viên; thông báo thời hạn cho từng mũ. Chuẩn bị tài liệu cần thiết (số liệu, báo cáo, bảng trắng) và đặt ra quy tắc ngắn gọn: không cắt lời, giữ đúng mũ khi phát biểu.
- Bước 2 — Thu thập dữ liệu (Mũ trắng): Yêu cầu mọi người chỉ nêu sự kiện, con số, nguồn tin và giả định; tránh bình luận, cảm xúc hay phán xét. Ghi lại những dữ liệu có sẵn và liệt kê các thông tin còn thiếu — đây là danh sách câu hỏi cần điều tra sau cuộc họp. Nếu có số liệu phức tạp, trình bày bằng sơ đồ hoặc bảng để mọi người dễ nắm.
- Bước 3 — Khám phá cảm xúc (Mũ đỏ): Mở vòng ngắn cho từng người bày tỏ cảm xúc, trực giác, linh cảm về vấn đề mà không cần giải thích. Giới hạn thời gian mỗi người (ví dụ 1 phút) để tránh lan man; ghi lại các cảm nhận chính như “lo lắng”, “hào hứng”, “bình thường”. Những cảm xúc này đóng vai trò như dữ liệu chủ quan để cân nhắc sau này.
- Bước 4 — Đánh giá tích cực (Mũ vàng): Tập trung liệt kê lợi ích, cơ hội, giá trị nếu triển khai phương án; dựa vào dữ liệu mũ trắng để cụ thể hoá (số liệu, tỷ lệ tăng trưởng, lợi ích lâu dài). Khuyến khích mọi người đưa ra bằng chứng hoặc con số ước lượng; ưu tiên ghi 2–3 lợi ích khả thi và có tác động rõ ràng.
- Bước 5 — Phê phán rủi ro (Mũ đen): Nhắm vào những điểm yếu và rủi ro: liệt kê hậu quả tiêu cực, ước lượng khả năng và mức độ ảnh hưởng. Ưu tiên 3 rủi ro nghiêm trọng nhất và đề xuất biện pháp giảm thiểu hay phương án dự phòng. Người điều phối giữ không khí xây dựng — mục đích là chuẩn bị, không phải chê bai.
- Bước 6 — Sáng tạo ý tưởng (Mũ xanh lá): Khuyến khích tư duy mở, nảy sinh ý tưởng đột phá mà không bị phán xét — dùng prompt như “What if…?”, SCAMPER, hoặc kết hợp các ý tưởng trước đó. Ghi mọi ý tưởng, kể cả phi thực tế; sau đó gom nhóm các ý tương tự và chọn vài phương án khả thi để phát triển tiếp. Nếu nhóm lớn, chia nhóm nhỏ để tạo nhiều luồng ý tưởng nhanh.
- Bước 7 — Tổng kết (Mũ xanh dương): Người điều phối tóm tắt các điểm chính: dữ liệu xác thực, cảm nhận quan trọng, lợi ích, rủi ro và ý tưởng được chọn. Ra quyết định hoặc đề xuất hành động cụ thể kèm người chịu trách nhiệm và hạn chót; ghi lại các câu hỏi còn mở và lịch theo dõi. Kết thúc bằng một kiểm tra nhanh: mọi người đã hiểu nhiệm vụ và đồng ý với các bước tiếp theo chưa.
Quy trình áp dụng “6 chiếc mũ tư duy” dành cho bạn
Hiểu rõ 6 chiếc mũ tư duy là gì không chỉ giúp bạn nắm rõ mục đích và lợi ích trong việc tối ưu hóa quyết định mà còn thúc đẩy sự sáng tạo bền vững trong công việc và cuộc sống. Fidovn, với nền tảng hỗ trợ doanh nghiệp, khuyến khích tích hợp phương pháp này để đạt hiệu quả cao hơn, mang lại giá trị thiết thực cho mọi tổ chức. Bắt đầu hành trình tư duy cân bằng ngay hôm nay để thấy sự thay đổi rõ nét.
